BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO QUỸ LAWRENCE S.TING

Bài giảng: Bài 12: Sự phân bố khí áp. Một số loại gió chính

Môn Địa lí, lớp 10 (Ban cơ bản)

Giáo viên: Đinh Thùy Dương

dinhthuyduong.gvdoican@vinhphuc.edu.vn

Điện thoại di động: 0985248726

Trường THPT Đội Cấn

Xã Tam Phúc – Huyện Vĩnh Tường – Tỉnh Vĩnh Phúc

CC-BY-SA

Tháng 10/2016

Cuộc thi quốc gia Thiết kế bài giảng e-Learning lần thứ 4

---------------------------------

MỤC TIÊU BÀI HỌC:

1. Kiến thức:

Nắm được nguyên nhân dẫn đến sự thay đổi khí áp từ nơi này đến nơi khác.

Biết được sự phân bố các đai khí áp trên Trái Đất và phân tích được mối quan hệ giữa khí áp và gió.

Biết được nguyên nhân hình thành, phạm vi hoạt động, hướng gió và tính chất của một số loại gió thổi thường xuyên trên Trái Đất, gió mùa và một số loại gió địa phương.

2. Kĩ năng:

Biết phân tích hình vẽ, tranh ảnh, bản đồ để rút ra kiến thức bài học.

Biết phân tích, tổng hợp, giải thích các hiện tượng tự nhiên trong đời sống.

TIẾT 13 - BÀI 12:SỰ PHÂN BỐ KHÍ ÁP. MỘT SỐ LOẠI GIÓ CHÍNH

MỤC TIÊU BÀI HỌC:

3. Thái độ - hành vi.

Học tập nghiêm túc.

Có ý thức học tập tích cực, hiểu biết toàn diện nội dung kiến thức phổ thông, tích cực say mê học tập.

4. Định hướng năng lực hình thành.

Năng lực chung: năng lực tự học, năng lực giải quyết vấn đề, năng lực tính toán, năng lực tư duy sáng tạo.

Năng lực riêng: năng lực sử dụng bản đồ, năng lực sử dụng tranh ảnh, hình vẽ.

TIẾT 13 - BÀI 12:SỰ PHÂN BỐ KHÍ ÁP. MỘT SỐ LOẠI GIÓ CHÍNH

CẤU TRÚC BÀI GIẢNG

PHẦN I: NỘI DUNG BÀI HỌC

PHẦN II: LUYỆN TẬP

PHẦN III: HỆ THỐNG LẠI NỘI DUNG BÀI HỌC

PHẦN IV: HƯỚNG DẪN CHUẨN BỊ BÀI MỚI

TIẾT 13 - BÀI 12:

SỰ PHÂN BỐ KHÍ ÁP.

MỘT SỐ LOẠI GIÓ CHÍNH

NỘI DUNG CHÍNH

I. Sự phân bố khí áp

    1. Khái niệm

    2. Nguyên nhân thay đổi của khí áp.

     3. Phân bố các đai khí áp trên Trái Đất.

II. Một số loại gió chính

    1. Gió Tây ôn đới.

    2. Gió Mậu dịch.

    3. Gió mùa

    4. Gió địa phương

TIẾT 13 - BÀI 12:

SỰ PHÂN BỐ KHÍ ÁP. MỘT SỐ LOẠI GIÓ CHÍNH

I. SỰ PHÂN BỐ KHÍ ÁP

1. Khái niệm

- Khí áp là sức nén của không khí xuống bề mặt Trái Đất

DỤNG CỤ ĐO KHÍ ÁP

Khí áp kế bằng kim loại

Khí áp kế bằng ống thủy tinh

2. Nguyên nhân thay đổi của khí áp

I. SỰ PHÂN BỐ KHÍ ÁP

a. Theo độ cao:

- Càng lên cao khí áp càng giảm.

2. Nguyên nhân thay đổi của khí áp

I. SỰ PHÂN BỐ KHÍ ÁP

b. Theo nhiệt độ:

- Nhiệt độ tăng -> khí áp giảm.

- Nhiệt độ giảm -> khí áp tăng.

2. Nguyên nhân thay đổi của khí áp

I. SỰ PHÂN BỐ KHÍ ÁP

c. Theo độ ẩm:

- Độ ẩm tăng -> khí áp giảm.

- Độ ẩm giảm -> khí áp tăng.

3. Phân bố các đai khí áp trên Trái Đất

Hình 12.1 – các đai khí áp và gió trên Trái Đất

Các đai khí áp phân bố như thế nào?

- Các đai áp cao và áp thấp phân bố xen kẽ và đối xứng qua đai áp thấp xích đạo.

I. SỰ PHÂN BỐ KHÍ ÁP

Cận nhiệt đới

Cận nhiệt đới

Xích Đạo

Ôn đới

Ôn đới

Cận cực

Cận cực

Sự phân bố khí áp ở hai chí tuyến có liền thành

1 dải không? Tại sao?

- Các đai khí áp không liên tục mà bị chia cắt thành các khu khí áp riêng biệt.

- Nguyên nhân chủ yếu là do sự phân bố xen kẽ giữa lục địa và đại dương.

3. Phân bố các đai khí áp trên Trái Đất

I. SỰ PHÂN BỐ KHÍ ÁP

Câu 1: Câu trả lời sau đúng hay sai:

Câu 2: Khi nhiệt độ tăng thì:

Câu 3: Nguyên nhân chính khiến khí áp giảm theo độ cao là:

Câu 4: Các đai áp cao và áp thấp trên Trái Đất phân bố như thế nào?

Câu 5: Nhận định nào dưới đây chưa chính xác:

*Gió:

Hình 12. 1 các đai khí áp và gió trên Trái Đất

Gió là gì?

Gió là sự di chuyển của các khối khí, từ nơi có khí áp cao về nơi có khí áp thấp.

II. MỘT SỐ LOẠI GIÓ CHÍNH

Quan sát hình vẽ bên,

em hãy cho biết:

*Các loại gió:

Hình 12.1 – các đai khí áp và gió trên Trái Đất

Có 4 loại gió chính:

- Gió Tây ôn đới

- Gió mậu dịch

- Gió mùa

- Gió địa phương

II. MỘT SỐ LOẠI GIÓ CHÍNH

Đặc điểm:

- Phạm vi hoạt động: ……….…………….. . . . . . . . . . . . . . . - Hướng gió:. . . . . . . . . . . . . . . ………. ……………...............

- Thời gian hoạt động: .. . . . . .

…………………........ . . . . . . .

- Tính chất gió:…... . . . . . . . . . ……………................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Cận nhiệt đới

Cận nhiệt đới

Xích Đạo

Ôn đới

Ôn đới

* Gió Tây ôn đới và gió Mậu dịch

II. MỘT SỐ LOẠI GIÓ CHÍNH

1. Gió Tây ôn đới

- Phạm vi hoạt động:

Từ khu áp cao cận nhiệt đới về áp thấp ôn đới.

- Hướng gió:

Chủ yếu hướng tây

+ BCB: Tây nam

+ BCN: Tây bắc

- Thời gian hoạt động:

Thổi quanh năm

- Tính chất gió:

Ẩm, mưa nhiều

Cận nhiệt đới

Cận nhiệt đới

Xích Đạo

Ôn đới

Ôn đới

Gió hoạt động quanh năm - Gió Tây ôn đới

------------------------------------------------------------------------------------------------------

II. MỘT SỐ LOẠI GIÓ CHÍNH

2 . Gió Mậu dịch

- Phạm vi hoạt động:

Từ khu áp cao cận nhiệt đới về áp thấp xích đạo.

- Hướng gió:

+ BCB: Đông bắc

+ BCN: Đông nam

- Thời gian hoạt động: Thổi quanh năm

- Tính chất gió:

Khô, ít mưa

Cận nhiệt đới

Cận nhiệt đới

Xích Đạo

Ôn đới

Ôn đới

Gió hoạt động quanh năm - Gió Mậu dịch

* Gió Tây ôn đới và gió Mậu dịch

Gió hoạt động quanh năm

Theo em gió Tây ôn đới và gió Mậu dịch có ảnh hưởng đến khí hậu nước ta không? Ảnh hưởng như thế nào?

Theo em, gió mùa là gì?

a. Khái niệm:

Là gió thổi theo mùa, hướng gió ở hai mùa có chiều ngược lại nhau.

b. Các khu vực có gió mùa:

Quan sát hình 14.1 (trang 53 _sgk), em hãy kể tên một số khu vực ở số một châu lục có chế độ gió mùa ?

II. MỘT SỐ LOẠI GIÓ CHÍNH

3. Gió mùa

Đông Nam Hoa Kì

Đông Nam Á

Nam Á

Đông Phi

Đông Bắc Ô-xtray-li-a

Đông Trung Quôc

a. Khái niệm:

Là gió thổi theo mùa, hướng gió ở hai mùa có chiều ngược lại nhau.

b. Các khu vực có gió mùa:

Gió mùa thường có ở đới nóng như: Nam Á, Đông Nam Á, ĐôngPhi, Đông Bắc Ôxtraylia…

Một số nơi thuộc vĩ độ trung bình như: phía đông Trung Quốc, Đông Nam LB Nga, Đông Nam Hoa Kì…

II. MỘT SỐ LOẠI GIÓ CHÍNH

3. Gió mùa

Gió thổi từ áp cao Xibia về các hạ áp này theo hướng ĐB

Tháng 1: mùa đông ở BBC

Lục địa Á - Âu nhận được ít nhiệt hình thành cao áp Xibia, ở TBD ấm hơn hình thành áp thấp Alêut.

NBC là mùa hạ nên hình thành áp thấp Ôxtrâylia

II. MỘT SỐ LOẠI GIÓ CHÍNH

3. Gió mùa

c. Nguyên nhân:

Tháng 7: mùa hạ ở BBC

Lục địa Á-Âu bị đốt nóng hình thành áp thấp (Hạ áp Iran) .

Thái Bình Dương mát hơn hình thành cao áp Haoai.

NBC là mùa đông: hình thành cao áp Ấn Độ Dương, Ôxtrâylia

Gió từ cao áp Ấn Độ Dương, Ôxtrâylia về hạ áp Iran theo hướng ĐN, vượt xích đạo đổi hướng TN.

II. MỘT SỐ LOẠI GIÓ CHÍNH

3. Gió mùa

c. Nguyên nhân:

Các khu áp cao, áp thấp

( Tháng 1 )

( Tháng 7 )

Qua sự phân tích ở trên, em hãy cho biết:

nguyên nhân chủ yếu hình thành gió mùa là gì ?

c. Nguyên nhân:

Chủ yếu là do sự nóng lên hoặc lạnh đi không đều giữa

lục địa và đại dương theo mùa, từ đó có sự thay đổi của

các vùng khí áp cao và khí áp thấp ở lục địa và đại dương.

II. MỘT SỐ LOẠI GIÓ CHÍNH

3. Gió mùa

THÁNG 7

THÁNG 1

Hoạt động của gió mùa

khu vực Nam Á và Đông Nam Á

Ở khu vực Nam Á và Đông Nam Á,vào mùa hạ ở bán cầu Bắc, khu vực chí tuyến nóng nhất, do đó hình thành trung tâm áp thấp Iran (Nam Á). Vì vậy, gió Mậu dịch từ bán cầu Nam vượt qua Xích đạo bị lệch hướng thành gió Tây Nam, gió này mang theo nhiều hơi ẩm và mưa.

* Gió mùa mùa hạ

II. MỘT SỐ LOẠI GIÓ CHÍNH

3. Gió mùa

Gió mùa mùa đông ở khu vực Nam Á

* Gió mùa mùa đông

Vào mùa đông, ở khu vực Nam Á và Đông Nam Á,một diện tích lục địa rông lớn bị hóa lạnh mạnh mẽ, bên cạnh đó, các cao áp thường xuyên ở Bắc Cực phát triển mạnh và di chuyển xuống phía nam đến tận Trung Quốc,Hoa Kì…

Vì vậy, gió thổi từ phía bắc xuống theo hướng bắc – nam, nhưng bị lệch hướng trở thành gió đông bắc, gió này lạnh và khô.

II. MỘT SỐ LOẠI GIÓ CHÍNH

3. Gió mùa

* Khu vực Nam Á và Đông Nam Á

II. MỘT SỐ LOẠI GIÓ CHÍNH

3. Gió mùa

- Gió mùa mùa hạ:

 + Hướng gió: tây nam và đông nam.

 + Tính chất: ẩm, gây mưa lớn.

- Gió mùa mùa đông:

 + Hướng gió: đông bắc

 + Tính chất: lạnh, khô.

Hoạt động gió mùa ở Việt Nam

II. MỘT SỐ LOẠI GIÓ CHÍNH

4. Gió địa phương

a. Gió biển, gió đất

Trình bày sự hình thành và hoạt động của gió biển, gió đất ?

- Hình thành ở ven biển, thay đổi hướng theo ngày đêm.

- Hướng thổi:

       + Ban ngày: Thổi từ biển vào đất liền, gọi là gió biển.

       + Ban đêm: Thổi từ đất liền ra biển, gọi là gió đất.









II. MỘT SỐ LOẠI GIÓ CHÍNH

4. Gió địa phương

a. Gió biển, gió đất

- Nguyên nhân: Do sự khác nhau về tính chất hấp thụ nhiệt

của đất liền và đại dương.

II. MỘT SỐ LOẠI GIÓ CHÍNH

4. Gió địa phương

b. Gió fơn.

- Là loại gió khô nóng khi xuống núi.

Câu 1: Gió Tây ôn đới có nguồn gốc xuất phát từ:

Câu 2: Đặc điểm của gió Mậu Dịch là:

Câu 3: Hãy điền tiếp vào chỗ trống:

Loại gió thổi điển hình ở khu vực Nam Á và Đông Nam Á là __(1)__. Gió mùa mùa hạ chủ yếu thổi theo hướng __(2)__, tính chất __(3)__; gió mùa mùa đông thổi theo hướng __(4)__, tính chất __(5)__.

Câu 4: Nhận định nào sau đây chưa chính xác

Câu 5: Câu thơ sau nói về loại gió nào:

" Trường sơn đông nắng, tây mưa

Ai chưa đến đó như chưa rõ mình"

HỆ THỐNG NỘI DUNG BÀI HỌC

TIẾT 13 - BÀI 12: SỰ PHÂN BỐ KHÍ ÁP.

MỘT SỐ LOẠI GIÓ CHÍNH

HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ VÀ CHUẨN BỊ BÀI MỚI

Câu 1: Em hãy nêu tầm quan trọng của gió?

Câu 2: Giải thích tại sao Việt Nam và Bắc Phi cùng vĩ độ nhưng lượng mưa hai khu vực lại khác hẳn nhau (Bắc Phi hình thành hoang mạc lớn nhất thế giới trong khi đó Việt Nam cây cối xanh tốt quanh năm)?

TÀI LIỆU THAM KHẢO

Các tài liệu tham khảo chính:

- Thiết kế bài giảng địa lí 10 - Vũ Quốc Lịch, Phạm Ngọc Yến.

- Câu hỏi và bài tập kĩ năng địa lí 10 - Nguyễn Đức Vũ.

- Dạy học theo chuẩn kiến thức kĩ năng địa lí 10 - Nguyễn Minh Tuệ.

- Hướng dẫn sử dụng kênh hình trong SGK địa lí 10 - Lâm Quang Dốc.

- Thiên nhiên Việt Nam - Lê Bá Thảo.

Các website tham khảo được sử dụng:

- http://google.com.vn

- http://dayvahocdialy.violet.vn

XIN CHÀO VÀ HẸN GẶP LẠI