BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO QUỸ LAWRENCE S.TING

Cuộc thi quốc gia Thiết kế bài giảng e-Learning lần thứ 4

Bài 25: HỆ THỐNG BÔI TRƠN

Bộ môn Công nghệ lớp 11

Giáo viên: Đoàn Quang Phúc, Nguyễn Đình Minh Tâm, Võ Thị Phương Trang

Email: dqphuc.ht@hue. edu. vn; ndmtam.ct@hue.edu. vn; vtptrang.ct@hue.edu. vn

Điện thoại di động: 0979799946; 0912741091; 0945212235

TRƯỜNG THPT HƯƠNG THỦY - TRƯỜNG THPT CAO THẮNG

Tháng 12 năm 2016

------------------------------------------------------

35 Dạ Lê - Phường Thủy Phương -Thị xã Hương Thủy - Tỉnh Thừa Thiên Huế

MỤC TIÊU CỦA BÀI HỌC

3. Về hành động

 - Các em nhận biết được những loại máy móc, động cơ nào sẽ phải sử dụng dầu bôi trơn khi hoạt động và áp dụng vào trong thực tiễn gần gũi nhất đó là việc thay nhớt định kỳ cho xe máy trong gia đình của mình.

 - Các em sẽ có ý thức bảo vệ môi trường khi sử dụng dầu bôi trơn.

 1. Về kiến thức

- Các em trình bày được nhiệm vụ của hệ thống bôi trơn.

- Các em mô tả được cấu tạo và nguyên lý hoạt động của hệ thống bôi trơn cưỡng bức.

 2. Về kỹ năng

 - Hiểu được sơ đồ nguyên lý của hệ thống bôi trơn cưỡng bức.

 - Rút ra được các điểm chính trong sơ đồ cấu tạo của hệ thống bôi trơn.

1 - Trục cam và cam.

CÁC BỘ PHẬN TRONG CƠ CẤU PHÂN PHỐI KHÍ DÙNG XUPAP TREO

2 - Con đội

3 - Lò xo xupap

4 - Xupap

6 - Trục khuỷu

5 - Nắp máy

7 - Đũa đẩy

8 - Trục cò mổ

9 - Cò mổ

10 - Bánh răng phân phối

Bài 25:

HỆ THỐNG BÔI TRƠN

NỘI DUNG BÀI DẠY:

I. NHIỆM VỤ VÀ PHÂN LOẠI.

II. HỆ THỐNG BÔI TRƠN CƯỠNG BỨC.

I. NHIỆM VỤ VÀ PHÂN LOẠI

1. Nhiệm vụ

I. NHIỆM VỤ VÀ PHÂN LOẠI

1. Nhiệm vụ

Dầu bôi trơn có tác dụng gì đến các chi tiết được bôi trơn?

I. NHIỆM VỤ VÀ PHÂN LOẠI

        Hệ thống bôi trơn có nhiệm vụ đưa dầu bôi trơn đến các bề mặt ma sát của các chi tiết để đảm bảo điều kiện làm việc bình thường của động cơ và tăng tuổi thọ của chi tiết.

1. Nhiệm vụ

I. NHIỆM VỤ VÀ PHÂN LOẠI

2. Phân loại

1. Nhiệm vụ

I. NHIỆM VỤ VÀ PHÂN LOẠI

1. Nhiệm vụ

2. Phân loại

A - Bôi trơn vung té

      Đây là phương pháp lợi dụng chuyển động quay của các chi tiết như má khuỷu, đầu to thanh truyền, bánh răng…để múc dầu trong cacte té lên các chi tiết. Dầu đọng bám lên các bề mặt chi tiết hoặc lỗ hứng dầu rồi chảy vào các bề mặt ma sát.

• Ưu điểm: Kết cấu của hệ thống bôi trơn rất đơn giản, dễ bố trí.

• Nhược điểm: Lạc hậu, không đảm bảo lưu lượng dầu bôi trơn cho các ổ trục.

I. NHIỆM VỤ VÀ PHÂN LOẠI

1. Nhiệm vụ

2. Phân loại

B - Bôi trơn bằng pha dầu vào nhiên liệu

     Ở động cơ xăng 2 kì do cacte dùng để nén hòa khí nên không thể chứa dầu bôi trơn. Do vậy người ta pha thêm 1 lượng dầu bôi trơn vào xăng theo tỷ lệ nhất định (1/20 - 1/30). Khi vào trong cacte, các hạt dầu bôi trơn có trong hòa khí sẽ đọng bám vào bề mặt các chi tiết cần bôi trơn hoặc lỗ hứng dầu rồi chảy vào các bề mặt ma sát.

Nhược điểm: Tỉ lệ dầu nhờn cao sẽ sinh ra nhiều muội than đóng bám vào đỉnh piston, bugi, buồng đốt. Tỉ lệ dầu nhờn thấp sẽ dẫn đến bôi trơn kém, ma sát lớn, sinh ra nhiệt lớn, piston dễ bị bó kẹt trong xylanh.

I. NHIỆM VỤ VÀ PHÂN LOẠI

1. Nhiệm vụ

2. Phân loại

C - Bôi trơn cưỡng bức

I. NHIỆM VỤ VÀ PHÂN LOẠI

2. Phân loại

II. HỆ THỐNG BÔI TRƠN CƯỠNG BỨC

1. Nhiệm vụ

1. Cấu tạo

Cacte dầu dùng để chứa dầu

Sau khi bôi trơn các bề mặt ma sát dầu bị lẫn nhiều cặn bẩn. Vì vậy trong hệ thống cần có bộ phận lọc dầu để lọc sạch cặn bẩn.

Để đưa dầu bôi trơn tới các bề mặt ma sát, hệ thống phải có bộ phận bơm dầu

Két làm mát dùng để làm mát dầu; Dầu chảy qua các bề mặt ma sát và chi tiết nóng sẽ bị nóng lên. Nếu nhiệt độ dầu quá cao chất lượng dầu giảm, bôi trơn kém.

1/ Cấu tạo:

2/ Nguyên lý hoạt động của hệ thống:

CÓ BA TRƯỜNG HỢP XẢY RA

Trường hợp 1: Hệ thống làm việc bình thường.

Trường hợp 2: Áp suất dầu bôi trơn trên các đường dẫn vượt quá giá trị cho phép.

Trường hợp 3: Nhiệt độ của dầu trong hệ thống cao quá mức quy định.

1/ Cấu tạo:

II. HỆ THỐNG BÔI TRƠN CƯỠNG BỨC

Trường hợp 1: Hệ thống làm việc bình thường

Khi động cơ làm việc, dầu bôi trơn được bơm hút từ cácte và được lọc sạch ở bầu lọc , qua van tới đường dầu chính, theo các đường để đến bôi trơn các bề mặt ma sát rồi trở về cácte.

Trường hợp 2: Áp suất dầu bôi trơn trên các đường dẫn vượt quá ngưỡng cho phép

Van 4 sẽ mở, để một phần dầu chảy ngược về trước bơm.

Trường hợp 3: Nhiệt độ dầu cao quá mức quy định

Van 6 đóng lại, dầu đi qua két làm mát làm mát trước khi chảy vào đường dầu chính.

CỦNG CỐ BÀI HỌC

Các bộ phận chính của hệ thống bôi trơn cưỡng bức gồm:

HƯỚNG DẤN: Các em đưa con trỏ chuột đến nút chọn phía bên trái của đáp án mà các em cho là đúng, bấm nút chuột trái để chọn. Sau đó bấm vào ô Xác nhận câu trả lời bên phải dưới màn hình để xem kết quả. Bấm vào nút 2 dấu tam giác bên trái phía dưới màn hình để qua câu hỏi tiếp theo

Theo em hệ thống bôi trơn nào đạt hiệu quả cao nhất?

HƯỚNG DẤN: Các em đưa con trỏ chuột đến nút chọn phía bên trái của đáp án mà các em cho là đúng, bấm nút chuột trái để chọn. Sau đó bấm vào ô Xác nhận câu trả lời bên phải dưới màn hình để xem kết quả. Bấm vào nút 2 dấu tam giác bên trái phía dưới màn hình để qua câu hỏi tiếp theo

Trong sơ đồ hệ thống bôi trơn cưỡng bức,

bộ phận trong hình bên có tên là gì?

HƯỚNG DẤN: Các em đưa con trỏ chuột đến nút chọn phía bên trái của đáp án mà các em cho là đúng, bấm nút chuột trái để chọn. Sau đó bấm vào ô Xác nhận câu trả lời bên phải dưới màn hình để xem kết quả. Bấm vào nút 2 dấu tam giác bên trái phía dưới màn hình để qua câu hỏi tiếp theo

Để tăng __(1)__cho động cơ xe máy khi __(2)__thì chúng ta __(3)__nhớt định kỳ sau khi vận hành trong khoảng từ __(4)__.

(Để trả lời các em đưa con trỏ chuột đến đáp án cần điền vào chỗ trống, sau đó bấm giữ chuột trái và rê đáp án đến thả vào vị trí tương ứng. Sau đó thực hiện tương tự các câu trước )

HƯỚNG DẪN: Bấm chọn vào bên trái tất cả các đáp án mà em cho là đúng, cần phải thực hiện. Bấm nút Xác nhận câu trả lời và bấm nút Gửi bài để xem kết quả cuối cùng.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

     Theo em sau khi thay nhớt cho xe máy ở trong gia đình xong thì em sẽ xử lý nhớt thải đó theo những hình thức nào sau đây mà em cho là phù hơp với yêu cầu bảo vệ môi trường sống " xanh - sạch - đẹp" hiện nay.

CHUẨN BỊ NỘI DUNG CHO BÀI HỌC MỚI

SAU KHI HỌC XONG NỘI DUNG TRÊN CÁC EM HÃY TRẢ LỜI CÁC CÂU HỎI SAU:

1) Hãy nêu nhiệm vụ của hệ thống bôi trơn và kể tên các loại hệ thống bôi trơn.

2) Trình bày đường đi của dầu trong hệ thống bôi trơn cưỡng bức khi áp suất dầu trên các đường ống dẫn vượt qua giá trị cho phép.

3) Nêu một số nguyên nhân làm dầu nóng lên khi động cơ làm việc.

1) Đọc trước và khái quát nội dung bài Hệ thống làm mát.

4) Để bảo vệ môi trường sống xanh - sạch - đẹp mỗi người chúng ta cần phải làm gì?

2) Tham khảo các đoạn phim mô tả nguyên tắc hoạt động của hệ thống làm mát có trên Youtube.

3) Tìm và quan sát hình dáng sơ bộ của các hệ thống làm mát mà em thấy được trong thực tế đời thường.

TIẾT HỌC ĐẾN ĐÂY LÀ KẾT THÚC

CHÚC CÁC EM NẮM VỮNG KIẾN THỨC- HẸN TÁI NGỘ TRONG TIẾT HỌC KẾ TIẾP

TÀI LIỆU THAM KHẢO

* Bộ Giáo dục và Đào tạo (2007), Sách giáo khoa Công nghệ lớp 11, NXBGD Việt nam.

* Có sử dụng các đoạn phim mô tả hoạt động của hệ thống bôi trơn cưỡng bức trên Youtube. https://www.youtube.com/watch?v=e0WM3jsXfSo

* Có sử dụng một số hình vẽ tranh ảnh mô tả cấu tạo của hệ thống bôi trơn cưỡng bức, các trường hợp đặc biệt của hệ thống bôi trơn cưỡng bức trên một số Webpage tìm kiếm từ trang www. google. com. vn

https://www.youtube.com/watch?v=nFH2CzFdEUg,

Trong bài giảng này chúng tôi có tham khảo một số tư liệu có nội dung liên quan như sau:

* Có sử dụng hai đoạn phim trên youtube mô tả hiện tượng bôi trơn vung té và pha dầu bôi trơn vào nhiên liệu. Có sử dụng Bài Romance trong web Nhaccuatui.

Xin cám ơn Quý tác giả đã tạo ra các tư liệu mà tôi đang kết hợp sử dụng vì mục đích giáo dục .

PHẦN MỀM SOẠN GIẢNG

* TRÍ VIỆT E-LEARNING (Bản quyền chính thức của Trường THPT Hương Thủy)

**************************************

* Bộ Giáo dục và Đào tạo (2007), Sách giáo viên Công nghệ lớp 11, NXBGD Việt nam.