BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

QUỸ LAWRENCE S.TING

CUỘC THI QUỐC GIA

THIẾT KẾ BÀI GIẢNG E – LEARNING LẦN THỨ 4

Bài giảng

HỢP CHẤT CỦA CACBON

Môn Hóa học, lớp 11

Giáo vên: NGUYỄN THỊ NGỌC ANH

Email: ntnanh.ct@hue.edu.vn

Điện thoại: 0905.686.700

TRƯỜNG THPT CAO THẮNG

11 Đống Đa – Thành phố Huế - Tỉnh Thừa Thiên Huế

Tháng 12/2016

NỘI DUNG BÀI HỌC

Hợp

chất

của

cacbon

I. Cacbon monooxit

II. Cacbon đioxit

III. Axit cacbonic và muối cacbonat

Joseph-Marie-François de Lassone

I. Cacbon monooxit

Công thức phân tử: CO

Hãy chọn 1 đáp án sai khi nói về tính chất vật lí của CO?

- Là khí không màu A, không mùi B, không vị C, hơi nhẹ hơn không khí D

- Rất ít tan Etrong nước

- Rất bền F với nhiệt

- Không độc G

- Là chất khí, không màu, không mùi, không vị, hơi nhẹ

hơn không khí

- Rất ít tan trong nước

- Hóa lỏng ở -191,5⁰C và hóa rắn ở -205,2⁰C

- Rất bền với nhiệt

1. Tính chất vật lí của CO

- Rất độc

2. Tính chất hóa học của CO

C (Z=6): 1s²2s²2p²

O (Z=8): 1s²2s²2p⁴

- Công thức cấu tạo:

- Công thức phân tử:

+2

CO

1. Chọn các sản phẩm và điền vào vị trí thích hợp? (các điều kiện khác coi như đủ)

(a). CO + 2NaOH → __(1)__

(b). 2CO + O₂ → __(2)__

(c). 3CO + Fe₂O₃ → __(3)__

2. Tính chất hóa học

a. Là oxit trung tính

b. Có tính khử mạnh

- Tác dụng với O₂

- Tác dụng với nhiều oxit kim loại

+2

+4

+2

+4

CO

+2

3. Điều chế

a. Trong phòng thí nghiệm

b. Trong công nghiệp

Phương pháp khí than ướt

Phương pháp khí lò gas

Cho hơi nước qua than nung đỏ

Thổi không khí qua than nung đỏ

Phương trình phản ứng

Thành phần hỗn hợp khí tạo thành

1. Tính chất vật lí

- Là chất khí, không màu, nặng gấp 1,5 lần không khí

- Tan không nhiều trong nước

- Ở nhiệt độ thường, dưới áp suất 60 atm, CO₂ sẽ hóa thành chất lỏng, không màu, linh động

- Khi làm lạnh đột ngột ở -76⁰C, CO₂ tạo thành khối rắn trắng, gọi là "nước đá khô"

- Là chất gây nên hiệu ứng nhà kính

- Công thức phân tử:

CO₂

+4

- Công thức cấu tạo:

Phản ứng nào sau đây không chứng minh được CO₂ là một oxit axit?

(các điều kiện khác coi như đủ)

- CO2 là 1 oxit axit

2. Tính chất hóa học

CO₂ + 2NaOH → Na₂CO₃ + H₂O

* CO₂ + NaOH → NaHCO₃

* CO₂ + CaO → CaCO₃

* CO₂ + H₂O

HCO₃^-

CO₃^2-

HCO₃^- và CO₃^2-

H₂CO₃

Hiện tượng xảy ra khi dẫn từ từ đến dư khí CO₂ vào dung dịch Ca(OH)₂ là

Thí nghiệm: Dẫn từ từ đến dư khí CO₂ vào dung dịch Ca(OH)₂

Hiện tượng: Có kết tủa trắng, sau đó kết tủa tan dần, tạo dung dịch trong suốt đồng nhất

Phương trình phản ứng:

CO₂ + Ca(OH)₂ → CaCO₃ + H₂O

CO₂ + CaCO₃ + H₂O → Ca(HCO₃)₂

Thí nghiệm: CO₂ + Mg

- CO2 có tính oxi hóa

→ Không dùng CO₂ để dập tắt đám cháy Mg

+4

0

3. Điều chế

a. Trong phòng thí nghiệm

CaCO₃ + 2HCl → CaCl₂ + CO₂ + H₂O

Quá trình đốt than, dầu mỏ, khí thiên nhiên,. . .

Nung vôi

Lên men rượu

CO₂

b. Trong công nghiệp

Là 1 axit rất yếu, kém bền, dễ bị phân hủy thành CO₂ và H₂O

Trong dung dịch, phân li 2 nấc:

III. Axit cacbonic và muối cacbonat

1. Axit cacbonic

2. Muối cacbonat

a. Tính tan

(HCO₃^- và CO₃^2-)

Muối cacbonat

a. Tính tan

Muối hiđrocacbonat(HCO₃^-)

Muối cacbonat(CO₃^2-)

Tất cả đều tan, trừ NaHCO₃ ít tan

Tất cả đều không tan, trừ muối cacbonat của kim loại kiềm (Li₂CO₃ ít tan) và amoni NH₄⁺

Cho các phương trình phản ứng sau, đánh dấu √ vào phương trình phản ứng đúng, và dấu X vào phương trình phản ứng sai?

Phương trình dạng phân tử

Phương trình ion thu gọn

NaHCO₃ + NaOH → Na₂CO₃ + H₂O

NaHCO₃ + HCl → NaCl + CO₂ + H₂O

K₂CO₃ + NaOH → không xảy ra

K₂CO₃ + HCl → 2KCl + CO₂ + H₂O

K₂CO₃ + Ca(OH)₂ → CaCO₃ + 2KOH

HCO₃^- + OH^- → CO₃^2- + H₂O

HCO₃^- + H⁺ → CO₂ + H₂O

CO₃^2- + 2H⁺ → CO₂ + H₂O

CO₃^2- + Ca²⁺ → CaCO₃

2. Tính chất hóa học

Muối hiđrocacbonat

Muối cacbonat

Có tính lưỡng tính

Không có tính lưỡng tính

HCO₃^- + H⁺ → CO₂ + H₂O

HCO₃^- + OH^- → CO₃^2- + H₂O

CO₃^2- + 2H⁺ → CO₂ + H₂O

Phản ứng nhiệt phân

Phản ứng nhiệt phân

Hoàn thành các phương trình phản ứng nhiệt phân sau (các điều kiện khác coi như đủ)

a. 2NaHCO₃ → __(1)__

b. Na₂CO₃ → __(2)__

c. Ca(HCO₃)₂ → __(3)__

d. CaCO₃ → __(4)__

Ghép các chất ở cột thứ nhất với ứng dụng của chúng

ở cột thứ hai?

CaCO₃

Na₂CO₃ (xôđa khan)

NaHCO₃

3. Ứng dụng

Phản ứng hóa học không xảy ra ở cặp chất nào sau đây?

Cho từ từ dung dịch HCl đến dư vào dung dịch Na₂CO₃. Chọn phát biểu đúng nhất?

Dãy các chất nào sau đây đều bị nhiệt phân?

Hấp thụ hoàn toàn 2,24 lít khí CO₂ (đktc) vào 100ml dung dịch NaOH 1,5M.

Khối lượng muối thu được là

HCl + Na₂CO₃ → NaHCO₃ + NaCl

HCl + NaHCO₃ → NaCl + CO₂ + H₂O

Phương trình phản ứng:

2 muối: NaHCO₃ và Na₂CO₃

1. Hóa học 11, Nhà Xuất bản Giáo dục Việt Nam, 2013

2. Sách Giáo viên Hóa học 11, Nhà Xuất bản Giáo dục Việt Nam, 2013

3. Hướng dẫn thực hiện chuẩn kiến thức, kĩ năng môn Hóa học, Bộ giáo dục và đào tạo, Hà Nội, 2008

4. Tài liệu tập huấn kiểm tra, đánh giá trong quá trình dạy học theo định hướng phát triển năng lực học sinh trong trường THPT, Bộ giáo dục và đào tạo, Hà Nội, 2014

5. Sử dụng một số hình ảnh và video trên Internet

TÀI LIỆU THAM KHẢO